بسیاری از خانم‌های باردار دچار تهوع و ناخوشی خصوصاً در صبحگاه می‌شوند، اما استفراغ شدید بارداری ( هیپر امزیس گراویداروم ) مسئله‌ای است که نیاز به مداخله دارد.
یعنی وجود تهوع و استفراغ‌های مکرر در یک خانم باردار که شدتش به‌قدری است که باعث کم‌آبی بدن و تغییر در الکترولیت‌های سرم خون شده است . این مسئله ، بسیار شدیدتر از یک تهوع و یا استفراغ معمولی است که اکثر مادران تجربه کرده‌اند .
تهوع و بی‌اشتهایی شديد
استفراغ پايدار (معمولاً بیش از یک ماه ) که اگر درمان نشود تبدیل به استفراغ صفراوی می‌شود .
نشانه‌های کم آبی در مادر
عدم وزن گیری مناسب، یا حتی کاهش وزن مادر
سردرد، رنگ‌پریدگی، گیجیعلت
علت اصلی استفراغ شدید در بارداری ناشناخته است. اما معمولاً هیپرامزیس گراویداروم با مسائل زیر همراهی دارد :
• سابقه خانوادگی
• بارداری‌هایی که با میزان زیادی هورمون بتا ، همراه‌اند : مثل ۲ و چند قلویی . مول و …
• بیماری صفرا و لوزالمعده و تیروئید در مادر
• جنین دختر باشد
• عوامل روحی روانی ( افسردگی – استرس )
• حاملگی در سنين كم
• اولين حاملگی
• خانم‌های با پوست روشن
می‌توان از بروز استفراغ شدید حاملگی جلوگیری کرد ؟
پیشگیری کامل امکان‌پذیر نیست، اما برای کاهش شدت استفراغ ، توصیه‌های زیر را رعایت کنید :
• – هیچ دارویی را بدون اطلاع پزشک مصرف نکنید .
• – از غذاهای چرب و ادویه‌دار استفاده نکنید .
• – اگر بیماری خاصی دارید (خصوصاً گوارشی ) پزشکتان را مطلع کنید .
• – برای کاهش استرس ، درصورتی‌که منع ندارید ، از روش‌های تن آرامی و یوگا در بارداری بهره ببرید .
نکته در مورد استفراغ شدید بارداری:
نگران وزن گیری و رشد جنین نباشید. در هفته‌های اول بارداری، جنین در حال شکل‌گیری است. رشد و وزن گیری جنین، در ماه‌های آخر بارداری، اهمیت بیشتری دارد. هم‌چنین کاهش وزن شما، باید در نیمه دوم بارداری جبران شود .
درمان
بسته به شرایط مددجو، درمان به‌صورت بستری یا سرپایی انجام می‌شود.در وهله اول، با سرم‌درمانی سعی می‌شود مایعات و الكتروليت‌های ازدست‌رفته ( مثل سديم و پتاسيم ) جبران شوند. اگر تحمل نوشیدن آب را دارید ، هر چه بیشتر آب بنوشید .
حتی‌المقدور استرس را كم كنيد.
گاهی ممکن است نیاز به تزریق ویتامین‌ها و داروهای ضد استفراغ به داخل سرم داشته باشیم.
اگر داروهای ديگری برای شما تجويز شوند، به دستورالعمل مصرف آن‌ها توجه كنيد.
بدون نظر پزشك، هيچ دارويی را برای جلوگيری از استفراغ مصرف نكنيد.
رژيم غذايی
اگر اختلال به حدی نرسيده باشد كه نياز به بستری شدن و دريافت سرم وجود داشته باشد، اين دستورالعمل‌ها را پيگيری كنيد:
اگر صبح‌ها احساس تهوع می‌کنید، قبل از برخاستن از رختخواب نان سوخاری يا شيرينی خشك بخوريد.
وعده‌های غذايی بهتر است کم‌حجم و تعدادشان زيادتر باشد.
غذاهای سرخ‌کردنی يا پر ادويه نخوريد؛ اين نوع غذاها باعث افزايش تهوع می‌شوند. مصرف محصولات، خصوصاً كره، شير و پنير را محدود كنيد.
پس از اتمام غذا، ۴۵ دقيقه بنشينيد.
اگر نياز به سرم باشد، پس از مدتی می‌توان به ترتيب مايعات شفاف و رقيق، رژيم كامل مايعات، و سپس رژيم عادی در وعده‌های كوچك را امتحان كرد.
در چه شرايطي برای استفراغ بارداری بايد به پزشك مراجعه نمود؟
• اگر دچار تپش قلب – تعریق شدید – لرز – غش کردن – استفراغ بیش از ۴ بار در روز – استفراغ خونی- ایجاد یرقان – اختلال در دید و کاهش وزن شدید .
• اگر شما يا يكی از اعضای خانواده‌تان علائم استفراغ شديد حاملگی را داريد.
• اگر علیرغم درمان، تهوع، استفراغ يا كاهش وزن بدتر شوند.
