فشار خون چه تاثیری روی سلامت مادر و جنین دارد؟

اندازه گیری فشار خون زن باردار در هر ویزیت امری بسیار حیاتی است چون طبیعی بودن آن یکی از عوامل مهم در سلامت

اندازه گیری فشار خون زن باردار در هر ویزیت امری بسیار حیاتی است چون طبیعی بودن آن یکی از عوامل مهم در سلامت مادر و جنین به حساب می آید. علت اینکه باید به میزان فشار خون مادر توجه شود این است که زیاد کردن غیرعادی فشارخون به سرعت شناسایی شود. از سوی دیگر، علائم جدی دیگری هم وجود دارند که اگر با فشار خون اوج همراه شوند، قطعا سلامت مادر و جنین را ترساندن خواهند کرد.

وقتی فشارخون بزرگ یا سیستول مساوی یا زیاد از ۱۴۰ و فشارخون کوچک یا دیاستول مساوی یا زیاد از ۹۰ میلی متر جیوه باشد، دکتر متوجه می شود بیمار دچار زیاد کردن فشارخونی است که نیاز به کنترل دارد. البته جهت تایید زیاد کردن فشارخون، باید ۶ ساعت بعد فشارخون بیمار دوباره اندازه گرفته شود و در صورتی که باز هم مقدار ۹۰/۱۴۰ تکرار شود، بارداری پرخطر محسوب خواهد شد.

فشار خون چه تاثیری روی سلامت مادر و جنین دارد؟

مبتلایان به فشارخون می توانند باردار شوند

بعضی از زن ها قبل از بارداری فشارخون بالایی دارند و دارو مصرف می کنند. این افراد می توانند باردار شوند ولی حتما باید تحت نظر دکتر باشند چون احتمال اینکه بارداری باعث شدت یافتن فشارخون شود، وجود دارد. در این افراد احتمال سوار شدن مسمومیت بارداری روی فشارخون بالا، زیاد هست. مسمومیت بارداری با دفع پروتئین یا آلبومین از کلیه ها همراه هست. در این مواقع خطر بیمار را ترساندن می کند و حتما جهت کنترل شرایط، بیمار باید در بیمارستان خوابیدن شود.

فشارخون اوج و پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری در همه زن های باردار مشاهده نمی شود. به طور کلی، بدن زن های باردار از نظر فیزیولوژی دچار تغییرات زیادی می شود که خود را با شرایط تازه وفق می دهد ولی در بعضی از زن ها تغییرات ایجادشده به گونه ای است که فشارخون از حد طبیعی زیاد می شود.

عوامل زیاد کردن فشارخون در بارداری

وزن زیاد، سابقه فامیلی زیاد کردن فشارخون، بارداری در سنین اوج به خصوص بعد از ۳۵ سالگی، بارداری در سنین خیلی پایین، مبتلا شدن به بیماری دیابتیک (دیابت احتمال بروز فشارخون مزمن و مسمومیت بارداری را زیاد می کند.) و بارداری شکم اول زن ها را مستعد مبتلا شدن به فشارخون اوج می کنند.

اندازه گیری فشار خون زن باردار در هر ویزیت امری بسیار حیاتی است چون طبیعی بودن آن یکی از عوامل مهم در سلامت

پیشگیری فشارخون اوج در بارداری

فشارخون اوج یا مسمومیت بارداری ممکن است در فردی که هیچ یک از عوامل خطر را ندارد، دیده شود ولی افرادی که یکی از عوامل خطر ذکرشده را دارند باید قبل از بارداری نسبت به برطرف یا کنترل آن اقدام کنند. زن ها بهتر است بارداری را به تعویق نیندازند. عالی ترین سن جهت بارداری قبل از ۳۵ سالگی هست. البته بارداری قبل از ۱۸ سالگی اصلا توصیه نمی شود.

خانم های باردار باید تا ماه هفتم بارداری هر ماه یکبار جهت کنترل و بررسی سلامت خود و جنین به دکتر مراجعه کنند. بعد با نظر دکتر معاینات به هر ۲ هفته یکبار و در ماه آخر بارداری به هر هفته یکبار می رسد، ولی در زن هایی که فشارخون اوج دارند یا اضافه وزن غیرعادی در آنها دیده می شود شاید مورد نیاز باشد با نظر دکتر دفعات معاینات زیاد کردن یابد. (اضافه وزن زیادی نیز عامل هشداردهنده محسوب می شود) در مواقعی که خطر زیاد سلامت مادر و جنین را ترساندن می کند، ممکن است دکتر بارداری را سریعتر از موعد خاتمه دهد.

تاثیر فشارخون روی سلامت مادر و جنین

فشارخون زیاد ممکن است روی سلامت و رشد جنین تاثیر بگذارد. از عوارض دیگر فشارخون اوج و مسمومیت بارداری می توان به کم کردن مایع آمنیوتیک و وضع حمل زودرس اشاره کرد. خطرهای زیادی هم مادر را ترساندن می کند، به خصوص در مسمومیت بارداری طول کشیده احتمال تاری دید، سردرد، درد در ناحیه معده، اختلالات کبدی، خونریزی دستگاه گوارشی، اختلالات انعقادی و کم کردن پلاکت، تشنج، خونریزی مغزی و فوت وجود دارد.

اجتناب از غذاهای پرنمک

بعضی از تحقیقات نشان داده تغذیه تاثیر چندانی در پیشگیری از فشارخون در بارداری و مسمومیت بارداری و… ندارد، ولی تجربه نشان داده مواد مغذی شور و پرنمک می توانند باعث زیاد کردن فشارخون در بارداری شوند. رژیم غذایی ایرانی ها حاوی نمک فراوانی است و توصیه به همه اقشار جامعه از کودک تا مرد و زن و… این است که میزان مصرف نمک را محدود کنند.

خانم های باردار علاوه بر کم نمک کردن غذاهای خود باید مراقب اضافه وزنشان در طول دوران بارداری باشند و اگر هم دچار اضافه وزن هستند، قبل از بارداری نسبت به کم کردن آن اقدام کنند. بیماری دیابت نیز باید کنترل شود. مطالعات نشان داده افرادی که لبنیات و کلسیم کافی استفاده می کنند، کمتر دچار زیاد کردن فشارخون بارداری می شوند. اگر زن باردار به علت پرسشها گوارشی نمی تواند از لبنیات استفاده کند باید مکمل کلسیم مصرف کند.

فشار خون چه تاثیری روی سلامت مادر و جنین دارد؟

فشارخون بعد از بارداری؛ زیاد کردن یا کاهش؟

فشارخون بالای مادرانی که دچار مسمومیت بارداری هستند به فاصله چند روز بعد از وضع حمل یا حداکثر بعد از ۶ هفته به حد طبیعی برمی گردد. تا ۲ ماه بعد از وضع حمل فشارخون مادر باید کنترل شود، ولی در بعضی از مادران این اتفاق نمی افتد. زنانی که سن بالایی دارند، چاق هستند و سابقه فشارخون خانوادگی در آنها وجود دارد، زیاد در معرض فشارخون مزمن هستند. درصورتی که ۶ هفته بعد از وضع حمل فشارخون به حد طبیعی برنگردد و در حد ۹۰/۱۴۰ بماند این فرد، بیمار مبتلا به فشارخون مزمن محسوب می شود و احتمال تکرار فشارخون اوج در بارداری و بیماری پره اکلامپسی در او زیاد کردن پیدا می کند. همچنین احتمال اینکه خواهر این بیمار در بارداری دچار پرسشها مشابه شود، وجود دارد.

افت فشارخون هم داریم

افت فشارخون هم در زن های باردار زیاد مشاهده می شود ولی خطر آن مانند زیاد کردن فشارخون نیست. بعضی از زن ها در ۳ ماهه اول به علت تهوع و استفراغ نمی توانند مایعات کافی استفاده کنند و ممکن است دچار افت فشارخون ناشی از کمبود مایعات بدن شوند. در این مواقع جهت کم کردن تهوع و استفراغ رژیم غذایی باید عوض کردن کند؛ خوردن ادویه جات، نوشابه های گازدار و غذاهای پرچرب و سنگین ممنوع است.

اواسط بارداری هم افت فشارخون مختصری وجود دارد؛ یعنی ممکن است حدود ۱۰ تا ۲۰ میلی متر جیوه کم کردن یابد که طبیعی است و مسئله زیادی جهت زن های باردار ایجاد نمی کند، فقط ممکن است در تغییرات وضعیتی یعنی از حالت خوابیده به نشسته یا نشسته به ایستاده دچار مسئله شوند. این افراد ممکن است در اثر افت فشارخون ناگهانی دچار سیاهی رفتن چشم ها و سرگیجه شوند. مصرف مایعاتی مانند شیر، آبمیوه و غذاهای مایع کمک می کند میزان مایع خون نیز زیاد کردن یابد و به دنبال آن فشارخون بالاتر برود.