انتقاد کردن ازکودک ممنوع!

طبیعی است که کودک به باعث جهالت و نادانی و کم تجربگی، در زندگی دچار غلط های بسیاری باشد؛ ولی بعضی از والدین گمان می کنند که خود، دوران طفولیت بدون خطایی را پشت سر گذاشته اند. بعد به جای راهنمایی فرزندشان، چه در حضور جمع و چه به طور خصوصی، از او دائما انتقاد می کنند در حالی که …

امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:

آخرین سفارش حضرت خضر (علیه السلام) به حضرت موسی (علیه السلام) این بود که کسی را به باعث گناهش خوار [و تحقیر] نکن.

ولی والدین کم تجربه، این نصیحت را زیر پا می نهند و از کودک خود با بی مهری انتقاد می کنند؛ در حالی که حتی اگر با زبان دوستانه، این سرزنش انجام شود. باز ناراحت خواهد شد.

انتقاد کردن ازکودک ممنوع!

باید پذیرفت کودک نمی تواند از کسی تقلید کند، مگر آن که حس کند، آن شخص او را دوست داشته با اعمالش موافق هست. ولی هنگامی که می بیند پدر و مادر با بی احترامی، انتقاد می کنند، فکر می کند او را دوست ندارند؛ لذا در مقام لجاجت بر آمده برعکس گفتار والدین را انجام می دهد. امام علی (علیه السلام) می فرمایند:

زیاده روی در ملامت و سرزنش آتش لجاجت را شعله ور می کند.

والدین به عنوان مربی در عرصه تربیت، خصوصاً تربیت دینی، نه تنها باید از خطای متربّی خود بگذرند؛ بلکه مورد نیاز است به گونه ای با او برخورد نمایند که اگر طفل پشیمان شد، احساس کند مربّی، خطای او را از ذهنش پاک کرده و او را با آغوش باز می پذیرد.

طبیعی است که کودک به باعث جهالت و نادانی و کم تجربگی، در زندگی دچار غلط های بسیاری باشد؛ ولی بعضی از والدین گمان می کنند که خود،

جالب است که بدانید با نادیده گرفتن بعضی رفتارها به طور حساب شده است آن ها ناخواه آگاه ترک می شوند. گاه کودک جهت جلب توجه و با آگاهی از این که مورد انتقاد و سرزنش قرار می گیرد، خطایی می کند که شما را آزار دهد. در این گونه شرایط، خود را کنترل کرده، به جای دعوا کردن، آرام برخورد کنید؛ این گونه برخورد کردن، رابطه ها را بهتر می سازد. ولی هنگامی که نبرد فریاد شکل می گیرد رابطه ها فلج شده است منجر به شکل گیری مجدد افعالی می گردد که به خاطر آن ها عصبانی شده است اید. مورد نیاز است که جهت ایجاد اقتدار کامل در خانواده و موثر شدن در تصمیم گیری فرزندتان (که آزار شما باشد و تکرار غلط های گذشته با رها کردن آن) نخست خود را آرام کنید و واکنش‌ها او را ندیده بگیرید.

با این گونه واکنش‌ها از جانب شما، دیگر مرتکب آن نمی شود؛ لیکن به نشانه خود که جلب توجه بوده دست پیدا نکرده هست. البته باید نادیده گرفتنتان، سنجیده باشد و ببینید آیا واکنش‌ها کودک، جهت خودش یا فرد دیگر خطرناک است و احتمال زیان مالی و جانی دارد یا نه؟

این توصیه حائز اهمیت است که بعضی رفتارها در بعضی سنین طبیعی هست؛ مثلاً (بداخلاقی در مورد اغلب کودکان دو یا سه ساله). با این حال نادیده گرفتن بدخلقی های اولیه به جای سرزنش و انتقاد یا تنبیه، بهتر می تواند از میزان آن ها در مراحل بعدی بکاهد. تلاش کنید در این روش، به هیچ وجه «چه زیانی و چه غیرزیانی» تصویر العمل نشان ندهید، حتی با حرکات صورت یا با نگاه کردن. بلکه روی خود را به سمت دیگری کنید و وانمود سازید مشغول انجام کاری هستید. هنگامی که کودک جهت بار اول با بی توجهی رو به رو شود، از هر نظر بر شدت رفتارش می افزاید، تا جایی که مطمئن شود از شما پاسخ دریافت خواهد کرد، ولی شما نباید تسلیم شوید. با این روش، بعد از چند روزبه تدریج از بروز واکنش‌ها زنده طفل کاسته خواهد شد و در نهایت از بین می رود.

گام بعدی جهت سرعت بخشیدن به اصلاح رفتارها، آن است که از فعالیت های مطلوب او تعریف و تحسین کنید؛ مثلاً اگر کودک جهت رسیدن به خواست خود- که جلب توجه است- اسباب بازی هایش را کف اتاق ریخت و با بی توجهی شما مواجه شد، سپس به سراغ اسباب بازی هایش رفت تا بازی کند او را تشویق کنید و بگویید که از تماشای بازی کردن او با اسباب بازی هایش لذت می برید. در این صورت دیگر تلاش نمی کند با پخش اسباب بازی وسط اتاق جلب توجه کرده به گونه ای که مورد سرزنش قرار گیرد.

البته اگر قادر به نادیده گرفتن یک واکنش‌ها جهت مدت طولانی نیستید بعد هیچ گاه این روش را شروع نکنید و شیوه دیگری را جهت مقابله با رفتارهای منفی طفل، گزینش کنید. جهت نمونه، می توانید در حضور کودک متخلّف، با نادیده گرفتن رفتارش، از واکنش‌ها مثبت کودک دیگر ستایش کنید، این کار، تقلید کودک متخلّف را در پی خواهد داشت. ولی توجه داشته باشید که اگر این روش، واکنش‌ها نامطلوب را شدت یافتن کرد دست نگه دارید.

انتقاد کردن ازکودک ممنوع!

رفتار برابر نادیده گرفتن والدین، انتقاد و سرزنش طفل، همراه با خشم و فریاد است که در نتیجه، او را به مطلوب خود، یعنی جلب توجه می رساند، در صورتی که به عقیده نویسنده کتاب تربیت بدون فریاد هنگامی که بر سر کودک فریاد می زنیم در بردارنده یک خبر است: «تو باید حرف مرا گوش دهی و گرنه عصبانی می شوم و هنگامی که عصبانی می شوم تو باید از من اطاعت کنی تا دوباره آرام شوم. تمام تصویر العمل هایی احساسی من به تو بستگی دارد.»

شما باید در یابید آیا قادرید در فروشگاه با گریه کودکتان جهت خوراکی کنار بیایید. در حالی که مردم به شما خیره شده است اند و سرشان را به علامت سنگدلی شما تکان می دهند یا می خواهید به کودک انتقاد کنید که «چرا هر وقت به فروشگاه می آییم تو می خواهی آبروی مرا ببری» یا با یک ویشگون گریه او را زیاد کنید؛ شاید به او فقط وعده یک خوراکی را بدهید که در این صورت کودک، آرام تر از هر لحظه وارد فروشگاه می شود و احتمال دارد بعد از خوردن خوراکی اول، بعدی را تقاضا کند. بنابراین بیش از گزینش هر عملکردی تبعات آن را در نظر بگیرید.

منبع : کتاب عطیه الهی/ فاطمه سادات آقا میری

طبیعی است که کودک به باعث جهالت و نادانی و کم تجربگی، در زندگی دچار غلط های بسیاری باشد؛ ولی بعضی از والدین گمان می کنند که خود،