چم و خم های یک بازی

بازی از فعّالیّت های اساسی کودکان هست. آن ها از طریق بازی و از راه تجربه دنیای اطراف خویش را می شناسند. کودکان به هنگام بازی می توانند به نتیجه ی واکنش‌ها خود پی ببرند، نظر ها و احساساتشان را بیان نمایند، با تخیّل آرزوهایشان را به واقعیّت نزدیک نمایند و بر نگرانی ها و اضطراب های خود فایق آیند.

چم و خم های یک بازی

در حین بازی است که کودکان توانایی های جسمی خود را آشنا و در جهت تقویت و ایجاد مهارت تلاش می نمایند. از این رو ارزش بازی در ابعاد مختلفی چون ارزش های جسمانی، عاطفی، شناختی، اخلاقی و دیگر ابعاد قابل پی گیری است.

« شاخصه های بازی و اسباب بازی مناسب »

بازی از فعّالیّت های اساسی کودکان هست. آن ها از طریق بازی و از راه تجربه دنیای اطراف خویش را می شناسند. کودکان به هنگام بازی می توانند به

۱- با سنّ کودک متناسب است.

۲- خلّاقیّت را تامین می کند.

۳- دارای قالب و محتوای متنوّع است.

۴- راحت و در عین حال ایمن هست.

اسباب بازی های دارای مکانیزم های پیچیده و یا ظاهری غیر معمول، در برخوردهای ابتدایی کودک را هیجان زده کرده و به طور مشخّصی او را شادمان می نماید، در حالی که اسباب بازی های ساده، در ابتدا هیجان خاصّی را در کودک ایجاد نمی کند، ولی در ادامه، توجّه و رغبت کودک به آن ادامه می یابد. در هر بار بازی با آن ، به علت امکان هرنوع عوض کردن توسّط کودک، جذّابیّت افزون تری به وجود می آورد.

چم و خم های یک بازی

در مقایسه موادّ طبیعی و مصنوعی نیز، اثرات موادّ طبیعی غیر قابل انکار هست. به عنوان مثال استفاده از « خمیر بازی» در عین تأمین خلّاقیّت قابل قیاس با « گل رس» نمی باشد.

بازی از فعّالیّت های اساسی کودکان هست. آن ها از طریق بازی و از راه تجربه دنیای اطراف خویش را می شناسند. کودکان به هنگام بازی می توانند به

بازی های جسمی

هدف از این گروه بازی ها ، ارتقاء مهارت های بدنی هست. عوض کردن الگوهای تغذیه ای و حرکتی و ضعف مهارت های جسمانی کودکان ، وجه دیگری از اهمّیّت این گروه را تأکید می نماید.

چم و خم های یک بازی

انواع فعّالیّت های حرکتی چون : دویدن، پریدن، و جهیدن، با افزودن رکورد گیری در هر یک از فعّالیّت ها می توان جنبه ی نشانه دار نمودن آن ها را دنبال کرد.

فعّالیّت هایی که با انواع توپ ها می توان انجام داد.

مجموعه ی « دست ورزی ها»، کار با « گل رس»، « خمیر بازی» و « ماسه» .

مجموعه ی « نشانه روی ها»، که با توپ های سبک، حلقه های پلاستیکی و …می توان انجام داد.

فعّالیّت هایی با نشانه تأکید بر استفاده ی از حواس ، مانند تشخیص اشیا به کمک لامسه در وقت بسته بودن چشم ها، حدس وقایع و یا عنصرهای با کمک حس شنوایی ، بویایی و … .

– تمرین با ابزارهایی چون طناب بازی، میله ی تعادل، دوچرخه و … .

بازی های شناختی

هدف از این گروه بازی ها، اوج بردن مهارت های ذهنی است.

-انواع پازل ها، جور چین ها ، مازها ، لگوها.

– کشف روابط ، استفاده از بازی هایی چون بازی رابطه ، انواع دومینوها .

– کشف شباهت ها و تفاوت ها در دو پدیده ی طبیعی (چون میوه ها، گیاهان) و یا تصاویر.

– شرح وقایع، اتّفاقات، داستان ها و…. .

– حفظ شعرهای موزون و یا آیات قرآن و…. .

بازی های اجتماعی

هدف از انجام این بازی ها، اوج بردن مهارت های ارتباطی هست. بازی هایی چون ایفای نقش در قالب اعضای خانواده، یک گروه خاص (دریا نورد، کوه نورد و…)، خرید و فروش، بازی هایی که با اسباب بازی ها و یا آدمک ها انجام می گیرد.

بازی های خلّاق

هدف از انجام این گروه، اوج بردن خلا قیّت در افراد هست. باید یاد آوری نمود که گروه های دیگر بازی ها نیز تأمین کننده ی این نشانه هستند. مجموعه ای از وسایل بی استفاده و حتّی دور ریختنی ، مواد طبیعی بی خطر و هر آن چه در اطراف ما وجود دارد، منابع قابل توجّهی جهت این گروه از بازی ها هستند. کودک در این بازی ها ترکیب عنصرهای متفاوت و آشنا شده است و ایجاد یک ترکیب تازه رامی آزماید. ساخت انواع «کلاژها» عمده ترین فعّالیّت این بخش را تشکیل می دهد. کلاژهای کاغذ رنگی ، پارچه، نخ، برگ های طبیعی، صدف ها، حبوبات، چوب کبریت، چوب بستنی، تراشه های مداد و چوب، ماسه های رنگی و … .

– کاغذ و تا .

-برش های گوناگون و متقارن کاغذ.

– ساخت آویز ها (موبیل ها) .

– ساخت انواع بادبادک.

– ساخت اشیا، میوه ها و حیوانات با گل رس، خمیر بازی و … .

بازی های عاطفی

هدف از این گروه بازی ها ، اوج بردن سطح احساسات انسانی و نیز آشنایی آن ها هست. در بازی های اجتماعی نیز این نشانه تا حدودی تأمین می شود. عمده ی فعّالیّت مناسب این دوره جهت کودک در این گروه ، نگهداری از حیوانات خانگی و انجام امور راحت ی کشاورزی هست. داشتن تکه زمین کوچک یا یک جعبه جهت کاشت بذرهای متفاوت و یا گل ها بسیار قابل توجّه است.

بازی های کامپیوتری

پیشرفت های سریع تکنولوژی و شیوع رایانه و بازی های رایانه ای ، همواره پرسش هایی در مورد میزان و چگونگی استفاده از آن را به دنبال دارد. معمولا این بازی ها به ۵ گروه مهم تقسیم می شوند:

۱- بازی های استراتژیک مثل انواع جور چین ها و پازل ها

۲- بازی های مبارزه ای تک نفره

۳- بازی های ایفای نقش

۴- بازی های شبیه ساز

۵- بازی های ماجرایی

ظهور پدیده ی تازه « اعتیاد به بازی های رایانه ای » یاد آور این توصیه است که مقدار زمانی استفاده از این بازی ها، دردوره ی کودکی ، اهمّیّت خاص ای دارد. حدّاکثر وقت استفاده ی مداوم از این بازی ها حدود ۴۵ دقیقه در روز می باشد.

چند توصیه:

۱- جدی گرفتن بازی و زمینه ی ادامه و بسط آن.

۲- گزینش بازی با توجه به سن و شاخصه های کودک.

۳- مکان مشخص جهت بازی.

۴- لذّت بردن از بازی با کودک.

۵-نظارت بر بازی کودکان در هنگامی که کودک در خارج منزل بازی می کند.

۶- گزینش وقت بازی به وسیله کودک.

۷- مقایسه نکردن بازی کودک با بازی کودکان دیگر .

۸- عدم مداخله در بازی های آزاد کودک.

۹- مواظبت جهت ایمنی و نظافت.

۱۰- بردباری و صبور بودن در برابر کودک .

۱۱- تشویق خلا قیّت و ابتکار کودکان در بازی .

۱۲- توجّه به بد آموزی نداشتن بازی ها.

۱۳- ساختن بازی های مشابه و بازی کردن با کودکان .

دست یابی به اهداف متفاوت بازی به منظور تأمین رشد در دوره ی کودکی، زمانی میسّر است که بزرگ ترها با صبر و حوصله با آن برخورد کنند، بازی را جدّی بدانند. هیچگاه کودکان را مجبور به بازی خاصّی ننمایند و آن ها را با هم مقایسه نکنند. جهت حصول به نتیجه های مطلوب ، با کودکان هم بازی باشند و از آن لذّت ببرید. بدانیم که انجام یک بازی لذت بخش به وقت و مکان و ابزار خاصّی نیازمند نیست و هر وقت و موقعیّتی ، در دوره ی کودکی ، به سادگی به موقعیّت بازی تبدیل می گردد.

بخش خانواده ایرانی تبیان

منبع : فصل نامه ی پیک بازی