کودکم بازیگوش است یا بیش فعال؟!

تشخیص بیماری | بررسی عملکرد | بیش فعالی | کودکان | مدرسه | فرزند | فعالیت | رفتار از کودکی تا نوجوانی

کودکم بازیگوش است یا بیش فعال؟!

عبارات مهم : تشخیص بیماری – بررسی عملکرد

اختلال بیش فعالی کمبود توجه، اختلالی است که در اوایل دوران کودکی ظاهر می گردد

کودکم بازیگوش است یا بیش فعال؟!

در حالت عادی ممکن است کودکان وظیفه مدرسه ارزش را فراموش کنند، در کلاس به خیال پردازی بپردازند، بدون فکر کاری را انجام دهند و یا سر میز شام بی تابی و بی قراری کنند. ولی بی توجهی، ویری بودن و فعالیت بیش از اندازه، امری طبیعی نیست بلکه از نشان های اختلال بیش فعالی کمبود توجه در نظر گرفته می شود که می تواند توانایی کودکان را در یادگیری و تعامل با دیگران تحت تاثیر قرار دهد.

اولین گامی که باید جهت مقابله با این مسئله برداشت شناسایی نشانه ها و علائم این اختلال هست. اختلال بیش فعالی کمبود توجه، اختلالی است که در اوایل دوران کودکی ظاهر می گردد. این اختلال باعث می شود که فرد در مهارکردن تصویر العمل هایی خودجوش دچار مسئله شود. این تصویر العمل ها می تواند از حرکت تا سخن گفتن و توجه متفاوت باشد. علائم و نشانه های این اختلال معمولا قبل از هفت سالگی ظاهر می شود.

با وجود این، تشخیص میان واکنش‌ها یک کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی و واکنش‌ها یک کودک بدون اختلال تا حدودی مسئله هست. این را باید گفت که اگر تنها در بعضی از موقعیت ها تعداد کمی از این نشانه ها و علائم را در کودک خود یافتید احتمال وجود چنین اختلالی در کودک کمتر است ولی اگر در تمام موقعیت ها (در خانه، مدرسه و هنگام بازی) علائم و نشانه های بی شماری از این اختلال را در کودک خود یافتید باید توجه و دقت بیشتری را جهت کودک به خرج دهید.

اغراق های مربوط به بیماری کودکان بیش فعال
غلط: همه کودکان بیش فعال، فعالیت بیش از اندازه دارند.

درست: بعضی از این کودکان بیش از اندازه جنب و جوش دارند و بعضی دیگر این طور نیستند.

غلط: این کودکان هرگز قادر به تمرکز نیستند.

درست: کودکان مبتلا به بیش فعالی قادرند روی فعالیت هایی که جهت ارزش لذت بخش است تمرکز کنند.

غلط: این کودکان اگر بخواهند می توانند واکنش‌ها بهتری داشته باشند.

درست: آنها می توانند کارهای ارزش را به عالی ترین نحو انجام دهند ولی نمی توانند آرام یک جا بنشینند.

غلط: بیش فعالی کودکان با زیاد کردن سن آنها اصلاح خواهدیافت.

درست: این عارضه ممکن است تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند بنابراین نیازمند درمان هرچه سریع تر است.

غلط: دارودرمانی عالی ترین روش درمان جهت کودکان بیش فعال است.

درست: دارودرمانی کافی نبوده و آموزش، واکنش‌ها درمانی، حمایت در منزل و مدرسه، ورزش و تغذیه درمانی نیز مورد نیاز است.

سه شاخصه اساسی این اختلال!
بی توجهی، بیش فعالی و ویری بودن، سه شاخصه اساسی اختلال بیش فعالی کمبود توجه هست. علائم و نشانه هایی که کودک مبتلا به این اختلال نشان می دهد بستگی به این امر دارد که کدام یک از این سه شاخصه غالب هست. با توجه به این می توان گفت یک کودک می تواند بی توجه باشد ولی بیش فعال و ویری نباشد، بیش فعال و ویری باشد ولی بی توجه نباشد و یا بی توجه، بیش فعال و ویری باشد (حالت سوم مرسوم ترین اختلال بیش فعالی کمبود توجه است).

کودکانی که دارای علائم بیش فعالی می باشند همواره در حال حرکت هستند

بی توجهی
کودکانی که دارای علائم بی توجهی هستند اغلب نادیده گرفته می شوند لیکن موجب آشوب و اختلال نمی شوند. این عدم توجه در کودکان مبتلا به این اختلال بدان معنا نیست که این کودکان اصلا نمی توانند توجه و تمرکز کنند.

از نشانه ها و علائم بی توجهی در کودکان مبتلا به این اختلال می توان به موارد زیر اشاره کرد: به جزییات توجه نمی کنند، غلط های نسنجیده ای مرتکب می شوند، در تمرکز کردن دچار مسئله هستند و به آسانی حواس ارزش پرت می شود، هنگامی که با آنها صحبت می کنید در ظاهر به حرف تان گوش نمی دهند، در یادآوری چیزها و پیروی از دستورها دچار مسئله هستند، در سازماندهی و برنامه ریزی و خاتمه دادن پروژه ها دچار مسئله هستند، قبل از آنکه وظیفه خود را تمام کنند خسته می شوند و غالبا کتاب، وظیفه مدرسه، اسباب بازی و دیگر وسایل خود را گم می کنند.

تشخیص بیماری | بررسی عملکرد | بیش فعالی | کودکان | مدرسه | فرزند | فعالیت | رفتار از کودکی تا نوجوانی

بیش فعالی
در حالی که اکثر کودکان به طور طبیعی فعال هستند، ولی کودکانی که دارای علائم بیش فعالی این اختلال می باشند همواره در حال حرکت هستند. این کودکان تلاش می کنند در یک وقت چندین کار را انجام دهند و از یک فعالیت به فعالیتی دیگر می پرند.

حتی اگر آنها را مجبور کنید که بی حرکت در جایی بنشینند باز پای خود را تکان می دهند و با انگشتان خود صدا در می آورند. این کودکان اگر در موقعیت هایی باشند که باید آرام و ساکت بنشینند آن محیط را ترک می کنند، همواره به این ور و آن ور می روند و اغلب می دوند و از همه جا اوج می روند، پرحرفی می کنند، نمی توانند آرام بازی کنند، همواره در حرکت هستند گویا اینکه موتوری به آنها وصل هست، ممکن است اخلاق تندی داشته باشند و یا کم حوصله باشند.

ویری بودن
ویری بودن کودکان مبتلا به این اختلال می تواند موجب مشکلاتی در خویشتن داری کودک شود. غالبا صحبت های افراد را قطع می کنند و در کلاس سوالات نامربوطی می پرسند.

به طور کلی این کودکان بدون فکر کاری را انجام می دهند، پیش از آنکه معلم از آنها بخواهد و یا پیش از آنکه پرسش تمام شود جواب پرسش را می دهند، نمی توانند منتظر نوبت ارزش در مسابقه و یا صف بمانند، چیزهای اشتباهی را در وقت های اشتباه می گویند و اغلب صحبت دیگران را قطع می کنند.

وظایف والدین در برابر کوک بیش فعال
با یک دکتر ملاقات کنید. به عنوان والدین می توانید آزمون های تشخیص بیش فعالی را هرچه سریعتر انجام دهید. این کار به تشخیص به موقع این عارضه کمک می کند.

با مسئولان مدرسه فرزند خود صحبت کنید. می توانید با مسئولان مدرسه به طور غیرمستقیم در رابطه با واکنش‌ها فرزند خود صحبت کنید.

تصویر درستی از واکنش‌ها فرزند خود بدهید. هنگامی که از شما سوالی پرسیده می شود حقیقت را بگویید لیکن تشخیص براساس صحبت های شماست.

کمی عجله کنید. شما مدافع فرزند خود هستید و این خصوصیت ممکن است تشخیص بیماری فرزندتان را به تاخیر بیاندازد. بنابراین مشورت با دکتر به معنی بیمار دانستن فرزند نیست بلکه با این کار به کودک خود کمک کرده اید.

از نظر متخصصین کمک بگیرید. چنانچه هرگونه شکی به واکنش‌ها فرزند خودداشتند از مشاوره با دکتر دریغ نکنید.

اولین گامی که باید جهت مقابله با مسئله بیش فعالی برداشت شناسایی نشانه ها و علائم آن است

ارزیابی بیش فعال ممکن است مشمول بر موارد زیر باشد:
• صحبت کردن با کودک یا بزرگسال جهت گرفتن سابقه از بیمار
• صحبت کردن با پدر و مادر یا همسر جهت گرفتن تاریخچه سلامت رفتاری بیمار و خانواده
• معاینه فیزیکی
• ارزیابی بالینی با استفاده از مقیاس رتبه بندی واکنش‌ها استاندارد و پرسشنامه
• بررسی عملکرد تحصیلی، اجتماعی و عاطفی فرد و سطح توسعه
• بررسی ناتوانی های یادگیری

در صورت نیاز به آزمون بیشتر، دکتر ممکن است جهت تشخیص بیش فعالی از آزمون های دیگری نیز استفاده کند؛ از جمله:

• چک کردن شنوایی و بینایی شخص
• آزمایش خون جهت بررسی سطح سرب
• آزمایش خون جهت بیماری هایی مانند بیماری تیرویید
• آزمون امواج مغزی با نمودار مغزی (encephalograph) جهت اندازه گیری فعالیت الکتریکی مغز.
• CT اسکن و یا MRI جهت بررسی مغز.

منبع: ماهنامه مطب/برترین ها