نماز آموزی به کودک

نماز یکی از ارکان اسلام است و بر آن بسیار تأکید شده است هست، تا جایی که ستون دین اسلام به شمار آمده هست، تا جایی که ستون دین

نماز آموزی به کودک

نماز آموزی به کودک

نماز یکی از ارکان اسلام است و بر آن بسیار تأکید شده است هست، تا جایی که ستون دین اسلام به شماره آمده هست. به همین سبب، در سیره معصومان (علیهم السلام) به آموزش آن اهتمام زیادی شده است هست. نیز اگر در کودکی و اوان نوجوانی، نماز، روزه و دیگر واجبات دینی و آموزه های الهی در ضمیر کودک نهادینه نشوند و کودک و نوجوان به این آموزه ها گرایش پیدا نکنند، ممکن است یادگیری و درونی شدن آنها جهت دوره جوانی خیلی دیر باشد و قالب یا رگه ی دیگری در او جای گرفته باشد و شخصیت او به گونه ای دیگر تکامل یابد.

بخش خانواده ایرانی تبیان

سن شروع آموزش نماز

نماز، عملی عبادی است که هم با آشنایی و آگاهی و هم با احساسات و واکنش‌ها انسان سر و کار دارد و باید زمانی به آموزش آن اقدام کرد که متربی به مرحله ای از رشد رسیده است که می فهمد نماز عبادت خدا و پرستش اوست و یا دیگر اعمال تفاوت دارد.

محمد بن مسلم می گوید: از امام باقر یا صادق (علیه السلام) پرسیدم: کودک چه زمانی نماز بخواند؟ فرمود: زمانی که نماز را بفهمد. گفتم: چه زمانی نماز را می فهمد و نماز بر او واجب می شود؟ فرمود: در شش سالگی.

چنان که از ظاهر این روایات بر می آید، کودکان هنگامی به نماز خواندن مأمور می شود که نماز را درک کند و این زمانی است که وی به سن شش سالگی رسیده باشد. به علاوه، در روایات دیگر سن هفت سالگی و پنج سالگی نیز سن شروع نماز خواندن کودک مطرح شده است است.

نماز آموزی به کودک

امام صادق (علیه السلام) به یکی از یاران خود فرمود: ما فرزندانمان را از پنج سالگی به نماز امر می کنیم، شما فرزندانتان را از هفت سالگی به نماز امر کنید. بنابراین، بر پایه ی این روایات، می توان گفت هنگامی باید به آموزش نماز به کودکان پرداخت که به مرحله ای از رشد رسیده باشند که بدانند نماز چیست؛ و کودکان در سنین پنج تا هفت سالگی، براساس تفاوت های فردی، به این توانایی می رسند و به همین جهت، در سیره ی معصومان (علیهم السلام) پنج تا هفت سالگی، سن شروع آموزش نماز تعیین شده است است.

اصول آموزش نماز

نماز پایه و ستون دین اسلام است و آموزش آن نیز در سیره ی معصومان (علیهم السلام) بر پایه ها و اصولی استوار است که در اینجا به بیان آنها می پردازیم:

۱- سهل گیری

انسان موجودی است با استعدادها، توانایی ها و توانایی های شگرف. ولی این توانایی ها و توانایی ها در ابتدای تولد انسان هنوز به فعلیت نرسیده اند و شکوفا شدن آنها تدریجی و نیازمند فراهم آمدن زمینه های مناسب و تلاش و تلاش هست. خود این تلاش ها و تلاش ها نیز در صورتی به نتیجه ی مطلوب می رسد و نهال انسان را به مرحله ی ثمردهی می رساند که متناسب با توانایی ها و استعدادهای وی باشد.

تربیت عبادی و آموزش نماز به کودکان و نونهالان نیز فعالیت و کوششی است به منظور به فعلیت رساندن فطرت الهی خداپرستی که خداوند حکیم و دانا با دست خلاق خود در وجود انسان به ودیعه گذاشته است.

نماز یکی از ارکان اسلام است و بر آن بسیار تأکید شده است هست، تا جایی که ستون دین اسلام به شمار آمده هست، تا جایی که ستون دین

این فعالیت در صورتی استعداد خداپرستی فطری در انسان را شکوفا می کند که متناسب با توانایی ها و استعدادهای انسان باشد. اگر خواسته های مربی از متربی نوخاسته بیش از توان او باشد، او را زمین گیر کرده و قامت کوچکش را در زیر بار سنگین خواسته های بیش از اندازه ی خود خم می کند و مجال قد راست کردن و سربرافراشتن به وی نمی دهد و در مقابل، اگر خواسته های مربی بسیار اندک و ناچیز باشد، رشد وی را در فضای خواسته های اندک خود محدود می کند و او را از سر برافراشتن و دست یافتن به اوج رشد و کمال باز می دارد. از این رو، معصومان (علیهم السلام) در آموزش نماز به کودکان، توانایی و ظرفیت آنها را در نظر می گرفتند و در آموزش نماز بر آنان سخت نمی گرفتند و آنان را از رعایت بسیاری از اعمال و آداب نماز معاف می کردند؛ هر چند پای بندی به همان اعمال و آداب را از بزرگسالان می خواستند.

۲- جلوگیری از افراط

اسلام دین اعتدال بوده و در تمام موارد، از افراط و تفریط به دور هست. امیرمؤمنان علی (علیه السلام) افراط و تفریط را نشانه جهالت می دانند باید دانست که انسان افراطی، مانند راننده ای عصبانی و عجول است که وسیله ی نقلیه اش بر اثر فشار زیاد معیوب می شود و خود وی نیز به مقصد نمی رسد و چه بسا در میانه ی راه به واسطه ی سرعت زیاد از بزرگراه ی راست منحرف شده، خود و وسیله اش را نابود کند.

امام صادق (علیه السلام) به یکی از یاران خود فرمود: ما فرزندانمان را از پنج سالگی به نماز امر می کنیم، شما فرزندانتان را از هفت سالگی به نماز امر کنید. بنابراین، بر پایه ی این روایات، می توان گفت هنگامی باید به آموزش نماز به کودکان پرداخت که به مرحله ای از رشد رسیده باشند که بدانند نماز چیست؛ و کودکان در سنین پنج تا هفت سالگی، براساس تفاوت های فردی، به این توانایی می رسند و به همین جهت، در سیره ی معصومان (علیهم السلام) پنج تا هفت سالگی، سن شروع آموزش نماز تعیین شده است است.

در باب عبادات نیز اسلام همین قاعده را رعایت کرده و پیروان خود را از افراط برحذر داشته هست. آیا که افراط در عبادت به خاص اگر افراط کار در ابتدای مسیر عبادت باشد، موجب دلزدگی و رویگردانی از عبادت می شود. پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) در سفارشی به امیرمؤمنان (علیه السلام) می فرماید: «یا علی،… عبادت پروردگارت را بر خودت تلخ مکن؛ که افراط کار نه مرکبی باقی می گذارد و نه راهی می پیماید.» امام صادق (علیه السلام) نیز فرمود: «در جوانی بسیار عبادت می کردم. پدرم (علیه السلام) به من فرمود: پسرم، کمتر از اینکه می بینم عبادت کن که خداوند عزوجل هر گاه بنده ای را دوست بدارد، به عمل اندک او هم راضی می شود.»

آنچه گفتیم مربوط به نمازهای مستحب بود که فُرادا خوانده می شوند و معصومان (علیهم السلام) از افراط در آنها نهی می کردند. در نمازهای جماعت نیز افراط ممکن است و آن در صورتی است که امام جماعت نماز را بسیار طولانی کند، به گونه ای که کسی جرئت شرکت در جماعت را به خود ندهد یا شرکت در آن جهت مردم سخت و مسئله شود و در نتیجه مردم از شرکت در جماعت بیزار شده است و عطایش را به لقایش ببخشند.

از قضا سیره ی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نشان می دهد که این مسئله در وقت ایشان رخ داده و همین مایه ی رنجش و ناراحتی ایشان شده است بود. البته، باید توجه داشت که مختصر برگزار کردن نماز جماعت و طول ندادن آن به معنای رعایت نکردن واجبات و شرایط نماز نیست، بلکه بدهید معناست که امام جماعت نباید مستحباتی مانند خواندن سوره های طولانی یا طولانی کردن رکوع و سجود را انجام دهد. از این رو، امیرمؤمنان علی (علیه السلام) در عهد نامه اش به مالک اشتر می فرماید:

نماز آموزی به کودک

هرگاه جهت نماز خواندن با مردم برخاستی، نه مردم را از نماز بیزار کن و نه نماز را ضایع کن؛ آیا که در میان مردم افراد مریض و کسانی هستند که کاری دارند. هنگامی که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مرا به یمن می فرستاد از او پرسیدم: چگونه با مردم نماز بخوانم؟ فرمود: مانند ضعیف ترین مردم نماز بخوان و با آنان مهربان باش.»

۳- مواظبت والدین

نماز تکلیفی است که هر مسلمان در شبانه روز موظف است پنج بار آن را انجام دهد و افزون بر این، هم مشتمل بر ذکر و قرائت است و هم مشتمل بر اعمال و افعال؛ به همین سبب، آموختن نماز و تثبیت پای بندی عملی به آن، فرآیندی سخت و تدریجی و وقت بر است و نمی توان انتظار داشت که کودک یک روزه یا یک ماهه با نماز آشنا و به آن پای بند شود. بدیهی است متربی در طول مدت آموزش باید تحت مواظبت باشد. چه کسی می تواند آموزش نماز و مواظبت بر نماز کودکان را به عهده بگیرد و این مسئولیت را به عالی ترین وجه به مقصد برساند؟ روشن است که معصومان (علیهم السلام) والدین را عهده دار این امر عظیم کرده اند که در مقایسه با دیگران نسبت به فرزندان خود هم دلسوزترند و هم امکانات و وقت بیشتری در اختیار دارند.

بر اساس بعضی روایات، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به همه دستور می دادند تا خانواده ی خود را به نماز امر کنند و مراقب نماز آنان باشند. مالک بن حویرث می گوید:

«ما که چند جوان همسال بودیم نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) رفتیم و بیست شب نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) ماندیم. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مهربان و نرمخو بود.

نماز یکی از ارکان اسلام است و بر آن بسیار تأکید شده است هست، تا جایی که ستون دین اسلام به شمار آمده هست، تا جایی که ستون دین

هنگامی که دانست ما میل به خانواده مان داریم.

از خانواده مان پرسید و ما جواب دادیم. آن وقت فرمود: به سوی خانواده خود برگردید و در خانواده هایتان نماز را برپا دارید و به آنان بیاموزید و آنان را به نماز امر کنید.»

ائمه (علیهم السلام) نیز به پیروی از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مراقب فرزندان خود بودند تا فریضه ی نماز را بیاموزند و ادا کنند و شیعیان را نیز به این کار سفارش می کردند. روایات زیادی از آنان در این باب به دست ما رسیده است که در منابع دینی موجود هست.


منبع: مجله کودک ، شماره ۱۱۵

واژه های کلیدی: خانواده | کودکان | پیامبر | اسلام | آموزش | سن شروع آموزش نماز | اصول آموزش نماز | ۱- سهل گیری

اسم های پسرانه بر اساس حروف الفبا

اسم های دخترانه بر اساس حروف الفبا

  • کتاب زبان اصلی J.R.R
  • دانلود فایل های زبان اصلی شیمی تحلیلی
  • خرید کتاب فیزیکی از آمازون
  • افست کتاب زبان اصلی
  • چاپ افست کتاب
  • خرید کتاب از گوگل پلی
  • مجله نیوانگلند
  • خرید pdf کتاب خارجی