شیر مادر نخستین غذایی است که به نوزاد داده می شود در واقع خداوند مهربان بهترين غذای ممکن را با کيفيت و کميت از شیره  وجود مادر تمام در اختيار کودک قرار داده هست. اهمیت  این اکسیر حیات ماه های اولیه  زندگی تا به آ جایی است  که در قرآن نیز به آن اشاره شده است است از جمله در  آیه ۲۳۳ سوره بقره  خداوند می فرماید: « مادران، فرزندان خود را دو سال تمام، شیر مى دهند. این براى کسى است که بخواهد دوران شیرخوارگى را تکمیل کند. و بر آن کس که فرزند براى او متولد شده؛  پدر مورد نیاز است خوراک و پوشاک مادر را به طور شایسته در مدت شیر دادن بپردازد هیچ کس موظف به بیش از مقدار توانایى خود نیست! نه مادر حق ضرر زدن به کودک را دارد، و نه پدر. و بر وارث او نیز مورد نیاز است این کار را انجام دهد هزینه مادر را در دوران شیرخوارگى تأمین نماید و اگر آن دو، با رضایت یکدیگر و مشورت، بخواهند کودک را سریعتر از شیر باز گیرند، گناهى بر آنها نیست و اگر خواستید دایه اى براى فرزندان خود بگیرید، گناهى بر شما نیست; به شرط این که حق گذشته مادر را به طور شایسته بپردازید. و از مخالفت فرمان خدا بپرهیزید! و بدانید خدا، به آنچه انجام مى دهید، بیناست!»

مزایای شیرمادر

امروز کارشناسان متفق القول به این باور رسیده اند که شیر مادر غذای مخصوص نوزادان، دارای مقادیر زیادی پروتئین، چربی و کربوهیدرات هاست؛ به صورتی که محتوای آن با دیگر شیرهای دیگر بسیار متفاوت بوده و تنها خاص فرزند انسان هست. این شیر به علت تازه بودن از نظر احتمال آلودگی میکروبی مطمئن است و  بهترین ماده غدایی جهت تمامی شیرخواران حتی نوزادان نارس شیر مادرشان محسوب می شود، البته با توجه به وضعيت ويژه نوزاد ترکيب شير مادر نيز تغيير می کند. شير مادران کودکان نارس با ترکيب شير مادر کودکان ديگر تفاوت دارد شیر مادر حاوی مواد ضد میکروبی طبیعی و سلول های ایمنی است و به صراحت می توان این مشخصه را از اعجاز شیر مادر دانست  که خداوند دروجود زنان به ودیعه گذاشته است  تا به فراخورنیاز فرزند خویش به او بخوراند.

شیرمادر از اهمیت خاص ای جهت نوزادان برخوردار هست. شیرخواران نیاز خاص ای به شیرمادر دارند. تحقیقات ثابت کرده شیردهی به

به طور کلی بااهمیت ترین مزیتی که شیر مادر دارد  آن است که مادران شیرده کمتر دچار سرطان پستان و تخمدان و دهانه رحم می شوند. محققان در مطالعات تازه خود به این نتایجه رسیده اند که میزان زیادی پروتئین ضد سرطان (TRAIL ) در شیر مادر وجود دارد كه می تواند منبع خاصیت ضد سرطانی شیر انسان باشد؛ درحالی كه در شیر خشك اصلا TRAIL وجود ندارد و حتی به دلیل  افزودنی های شیمیایی جهت نوزادان بستر خطرناکی هم هستند.در تحقیقی دیگر هم دانشمندان مشخص کرده اند مادرانی که نوزادشان را با شیر خود تغذیه می کنند باعث می شوند که فرزندشان ۱۹ درصد کمتر در معرض مبتلا شدن به سرطان خون در دوره کودکی یا حتی بعد از آن قرار گیرد. این تحقیقات نشان داده کودکانی از شیر مادرشان تغذیه نکرده اند زیاد امکان دارد که در سنین ۳ تا ۵ سالگی دچار سرطان خون شوند. سید جواد علوی کارشناس طب سنتی هم  دراین بار می گوید:« نوزادانی که به مدت یک سال از شیر مادر تغذیه می کنند، نسبت به کودکانی که از شیرخشک تغذیه می کنند، کمتر مبتلا به عفونت حاد می شوند؛ بر اساس توصیه شرکت جهانی بهداشت، تغذیه با شیر مادر به طور انحصاری تا ۶ ماه و ادامه آن کنار تغذیه تکمیلی تا دو سال باید انجام شود.»

وضعیت شیردهی در ایران

با وجود اهمیت زیادی که شیر مادر دارد و حتی از دستورات  اکید خدا در قرآن نیز است که زنان برای  تغذیه نوزادان خود از شیر خودشان استفاده کنند متاسفانه ضعیت شیردهی زنان در ایران  چندان که باید و شاید  رضایت بخش نیست. عواملی مانند کار، تحصیلات، بهم نخوردن تناسب اندام مادر، اعتقادات سنتی و قدیمی مانند  این که به خاطر زردی به نوزارد شیرخشک می خورانند و…  از مواردی هستند که باعث می شوند  از شیر مادر استفاده نشود.

براساس گفته های معاون بهداشتی وزیر بهداشت و مقایسه آن با آمارهای ارایه شده است به وسیله رییس اداره سلامت کودکان و ترویج تغذیه با شیر مادر وزارت بهداشت، شاهد کم کردن تغذیه با شیر مادر تا ۶ ماهگی از ۹۰ درصد به ۸۲ درصد هستیم. همچنین تغذیه انحصاری با شیر مادر از ۹ درصد در سال ۷۱ به حدود ۵۵ تا ۵۶ درصد در آخرهای دهه هفتاد و ۵۳ درصد در سال ۹۳ رسیده و از سال ۹۳ به بعد نیز آماری در این رابطه اعلام نشده است.

به غیر از افرادی که به دلایلی نمی توانند از شیر خود  جهت تغذیه فرزندانشان استفاده کنند و به ناچار از شیر های ساختگی استفاده می منند متاسفانه خیلی از زنان به دنبال تبلیغاتی که می شود  راحت ترین کار را دادن شیر خشک به فرزند های خود می دانند و از آن جا دراغلب موارد سودجویان از نیاز افراد  سوءاستفاده می کنند وحجم شیرخشک های وارداتی فاسد و قاچاق در کشور بالاست نمی توان به سلامت آن ها اعتمادی کرد.

 شیرخشک های فاسدی که به گفته کارشناسان حوزه سلامت امکان دارد باعث مسمومیت و حتی فوت نوزادان شیرخوار هم شود. علاوه بر این شیر خشک های رژیمی نیز که با قیمت  نازل تر فروخته می شوند و افراد کم درآمد از آن ها استفاده می کنند هم قابل اطمینان نبوده و باید در مصرف آن ها احتیاط کرد. دکتر سیامک افاضلی داروساز و مدیرعامل یکی از بزرگترین کارخانه های داروسازی درکشور با تایید رژیمی بودن شیرخشک های فاسد که جهت نوزادان با شرایط سلامت خاص تجویز می شود می گوید:« متاسفانه شیرخشک های رژیمی در کشور، در دوره های زمانی خاصی نایاب می شود و تقاضای بازار جهت آن زیاد می شود و در چنین شرایطی مردم حاضرند شیرخشک قاچاق را به هر قیمتی و با هر شرایطی خریداری کنند؛ چنان چه امکان فوت نوزادان با مصرف شیرخشک تاریخ گذشته، بسیار بالاست چراکه بدن نوزادان بویژه آن ها که در شرایط سلامت خاص هستند و باید شیرخشک رژیمی مصرف کنند، ضعیف است.»

ویژگی های شیر مادر جهت شیرخوار

لزوم ساختن فرهنگ رساانه ها در شیردهی ماردان

فراموش نکنیم عنوان سلامت زنان و نوزادان عنوان راحت ای نیست تا از کنار آن به سادگی عبور کنیم؛ چراکه اگر امروز سلامت  نوزدان تضمین نشود فردا باید با صرف هزینه های بالا  آن را جبران کرد  که البته گاه همه  مشکلات  جبران پذیر نیست. به طور قطع  کاهش آمار بیماری های عفونی و تنفسی، هم افزایی روابط عاطفی بین مادر و کودک و کم کردن اختلالات و بیماری های روانی از شاخص ترین مزایای تغذیه کودک با شیر مادر به شمار می رود که به نوعی با سلامت جامعه هم ارتباط دارد.

 لذا با  لزوم ساختن فرهنگ درست به وسیله رسانه ها جهت استفاده از شیر مادر امروز می توان تا اندازه زیادی سلامت مادران و نوزادان آن ها در نتیجه جامعه را با صرف هزینه  کمی تامین کرد؛ از سویی این ساختن فرهنگ ها نقش مهمی در کم کردن تغذیه کودکان با خوراک مصنوعی دارد. البته مادران شاغل هم  باید مورد حمایت کارفرمایان خود قرار بگیرند تا هرگز از سرناچاری کار و مزایای آن را به خصوص در وقت های ابتدایی بر سلامت نوزاد خود ترجیح بدهند.

  علاوه بر موارد  ذکر شده است در بالا، نیاز به نظارت و کنترل و برخورد جدی با سوداگرانی است که منافع شخصی و گروهی خود را بر سلامت  فرزندان  کشورمان  ترجیح می دهند و با  کمک رانت و موقعیت هایی که دارند بی محابا اقدام به قاچاق و وارد کردن شیرخشک های فاسد  در کشور می کنند و عواقب بسیار بد و جبران ناپذیری به جامعه وارد می سازند.

منبع:طنین یاس

شیرمادر از اهمیت خاص ای جهت نوزادان برخوردار هست. شیرخواران نیاز خاص ای به شیرمادر دارند. تحقیقات ثابت کرده شیردهی به